امام رضا علیه السلام در جواب محمد بن سنان در قسمت روزه نوشته اند: علت روزه درک رنج گرسنگی و تشنگی است تا عبد از این طریق در پیشگاه حضرت حق ذلت نشان دهد . واز عوارض سیری وسیر آبی که غفلت وغرق شدن در عیش و نوش است درآید واز اجر وحساب حق بر خوردار گشته به مقام صبر و استقامت برسد واز این راه مزه شدائد آخرت را درک کرده قدرت خطرناک شهوتش بشکند . روزه، واعظ او در دنیا و دلیلش به سوی رضای حق در آخرت می باشد وبرای اینکه شدت این مرحله را از اهل فقر و مسکنت در دنیا وآخرت دریابد .از نظر امام صادق علیه السلام روزه مساوات بین فقیر وغنی است.

حاملگی و روزه داری واثرات آن در شیر دهی:

در این مورد باید از افراط وتفریط پرهیز کرد در گروه روزه داران حامله بعضی از خانم های حامله به علت احساس خطر روزه داری در حاملگی از روزه گرفتن اجتناب می کنند و بعضی دیگر با برخورد تعصب آمیز حتی در حالات طاقت فرسای اواخر حاملگی روزه خود را به جای می آورند . با مروری برروایات اسلامی و بررسی وضعیت فیزیولوژی حاملگی میتوان به آگاهی هایی دست پیدا کرد که تصمیم گیری صحیح و راهنمایی افراد باردار را آسان می کند . در بارداری موضوع سلامت مادر و سلامت رشد جنین در نظر گرفته میشود .

چنانچه در روایتی از ابی عبدالله علیه السلام حد مریض وروزه داری بیان شده که فرمودند: این بر خود اوست که بر نفس خود آگاه است.

از محمدبن مسلم نقل شده که گفت : شنیدم از اباجعفر علیه السلام فرمود : زن حامله نزدیک زایمان و مادرانی که شیرشان کم است می توانند روزه ماه رمضان را بشکنند چون طاقت روزه داری ندارد . وبر آنها است صدقه دادن وبه جای آوردن قضای روزه .

در ماه اول حاملگی در صورت بروز عوارض گوارشی غیر قابل تحمل مثل استفراغ سوزش سر دل و لوزوم خوردن غذا با فاصله کمتر حکم بیمار را پیدا میکند . ونسبت به وضع هر کس ممکن است متفاوت باشد . اما در ماههای آخر حاملگی علاوه بر اینکه به علت تغییرات فیزیولوژیک روزه برای مادر طاقت فرسا خواهد بود . به علت اینکه بیشترین رشد جنین در سه ماهه آخر آبستنی به انجام میرسد و وزن جنین در دو ماهه آخر آبستنی تقریبا دو برابر می شود .

جنین غذای مورد نیاز خود را مستقیما از خون مادر تامین میکند .نیاز غذایی جنین ایجاب میکند که مادر غذای کافی بخورد .چون با توجه به تغییرات احشایی تحمل خوردن غذای زیاد به علت گنجایش کم معده ،لوله های گوارشی را نخواهد داشت لازم است غذای کم با فاصله زمانی کمتر میل کند .لذا روزه گرفتن برای مادر مشکل و طا قت فرسا است . مضافا اینکه افزایش عطش به علت افزایش بار مواد دفعی و افزایش دفع ادرار نیز امکان روزه داری را خواهد گرفت .

علاوه بر موارد ذکر شده مروری بر متابولیسم پروتئین ،کربو هیدرات ، وچربیها در زنان باردار با توجه به رشد سریع جنین وجفت و افزایش احتیاجات آنها تغییرات متابولیستی قابل توجهی در بدن مادر ظاهر میشود . حاملگی طبیعی باعث کاهش مختصری قند خون در حالت ناشتا وافزایش انسولین خون و افزایش قند خون بعداز صرف غذا می شود . بعداز صرف غذا حاوی گلوکز هیپر گلیسمی و هیپر انسولینی طولانی هدف تامین گلوکز جنین در فواصل غذا است . از طرفی بروز مقاومت بافت های محیطی در زن حامله نسبت به اثر انسولین مشهود است . در حالت ناشتا کاهش اسید های آمینه و گلوکز پلاسما وافزایش اسید های چرب آزاد وتری گریسرید و کلسترول در پلاسمای خانم حامله مشهود است که از این تغییر سوخت از گلو کز به چربی به عنوان تشدید گرسنگی یاد میشود . زمانی که حالت ناشتا در خانم حامله طولانی شود این تغییرات شدید تر می شود . به سرعت کتونمی ظاهر میشود .

در طول حاملگی وشیر دهی افزایش نیاز کالری روزانه حدود 300kcal میباشد و اگر کالری کافی نباشد پرتئین ها به جای اینکه جهت نقش حیاتی رشد و تکامل ذخیره شود به عنوان منبع انرژی مورد استفاده قرار می گیرد و برای تامین رشد جفت ، جنین ونیاز های مادر در طول شش ماه آخر حاملگی حدود یک کیلو گرم پروتین مورد نیاز است که به طور متوسط روزانه 5-6گرم اضافه بر نیاز پرتئین پایه زن غیر حامله است . در دوران حاملگی نیاز به افزودن آهن به رژیم غذایی می باشد .

رژیم غذایی ترکیب بدنی مادر ، تعداد زایمان های مادر تاثیر چندانی بر ترکیب شیر مادر در ماه های اول شیر دهی ندارد . اما طبق روایاتی که از امام هادی علیه السلام در مورد زن شیر دهی نقل شده چنانچه به علت روزه داری دچار سختی شود بهتر است افطار کرده و غذای آن را بعدا به جا آورد . متن روایت امام هادی علیه السلام در باره زن شیر ده که به واسطه شیر دادن دچار سختی شده بود :( اگر گرفتن دایه برایش ممکن باشد این کار را بکند وروزه اش را بگیرد . و اگر این کار برایش ممکن نباشد افطار کند وبچه اش را شیر بدهد و در صورت امکان بعدا روزه اش را غذا کند .)